Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường, do ảnh hưởng của cơn bão số 5 năm 2025, nhiều điểm sạt lở nghiêm trọng đã xuất hiện, đe dọa trực tiếp tính mạng, tài sản của người dân. Trong đó, tại xã Suối Hai, các vị trí sạt lở tập trung ở Hồ Hóc Cua, thuộc thôn Cua Chu là hồ thuỷ lợi do Công ty TNHH MTV Thủy lợi Sông Tích quản lý (được nhận nguyên trạng từ địa phương), có lưu vực đón nước lớn từ núi Ba Vì, hiện trạng có tràn tự do và cống lấy nước; đoạn kênh nối tiếp giữa hạ lưu tràn và kênh dẫn sau tràn (do địa phương quản lý) có độ dốc lớn chảy thẳng vào đất của hộ dân mà không có biện pháp tiêu năng, dòng chảy xuống sát công trình nhà và chuồng trại chăn nuôi của 02 hộ dân làm xói mòn sâu vào móng nhà và sạt lở tường bao gây nguy hiểm đến tính mạng, tài sản của người dân.
Sáng ngày 27/8/2025, xuất hiện sự cố mái hạ lưu đập bị sạt trượt chiều dài khoảng 60m, nguy cơ mất an toàn hồ đập, ảnh hưởng đến tài sản và tính mạng của các hộ dân phía hạ lưu của hồ. Nguyên nhân sơ bộ xác định đối với vị trí sạt lở công trình các hộ dân: do mưa lớn, lượng nước tràn tăng đột biến chảy thẳng vào đất của hộ dân mà không có biện pháp tiêu năng, kênh dẫn hạ lưu tràn là kênh đất chưa được gia cố; đối với vị trí sạt trượt mái hạ lưu hồ Hóc Cua: do mưa lớn, dòng chảy mặt từ 2 bên vai đập, mặt đập dồn vào, tràn xuống hạ lưu làm suy giảm chỉ tiêu cơ lý của mái, gây sạt trượt.
Ảnh minh họa
Khu vực sạt lở nằm sườn núi Ba Vì thuộc xóm Xẩm, thôn 9, xã Suối Hai có độ chênh cao so với chân núi khoảng 50m, độ dốc rất lớn, hiện tại dưới chân núi có 09 hộ dân làm nhà ở và đang sinh sống nhiều năm với 44 nhân khẩu. Qua mưa lớn của cơn bão số 5, lúc 9h ngày 27/8/2025 đã xuất hiện vết sạt lở, nứt, sụt chạy ngang dài khoảng trên 300m theo triền núi phía sau nhà của 9 hộ dân; nước chảy từ lòng đất ra xuống phía chân đồi khá nhiều; các vết nứt có xu hướng phát triển về chiều dài, chiều rộng và chiều sâu.
Ngoài ra còn có 02 hộ dân trong khu vực xóm Xẩm, thôn 9 có công trình xây dựng nhà ở và các công trình phục vụ cho việc ở gần vách taluy cao, độc dốc dựng đứng, đã xảy ra sạt lở đất vào công trình của hộ gia đình khi xảy ra mưa lớn, uy hiếp trực tiếp đến tính mạng, tài sản của người dân. Nguyên nhân sơ bộ xác định do ảnh hưởng của mưa lớn kết hợp độ dốc địa hình, dòng chảy mặt và dòng chảy ngầm ảnh hưởng đến chỉ tiêu cơ lý của đất; ngoài ra có thể do nguyên nhân khác về địa chất cần xác định qua việc khảo sát, đánh giá cụ thể.
02 vị trí khu vực không đảm bảo an toàn do sạt lở (tại các thôn 1 và thôn 6): Các vị trí sạt lở đều có đặc điểm tại khu vực vách đứng cao; trước đây đã nhiều lần xuất hiện dấu hiệu, hiện tượng sạt lở xuống khu vực các hộ gia đình đang sinh sống trong khu vực mỗi khi có mưa lớn; thời gian diễn ra bão số 5 năm 2025 tiếp tục xuất hiện hiện tượng sạt lở, gây đổ một số công trình phụ và làm xuất hiện một số vết nứt có xu hướng phát triển, mở rộng. Nguyên nhân sơ bộ xác định là do địa chất yếu, mái dốc không đảm bảo, dễ bị sạt lở khi xảy ra mưa lớn do tác động của dòng chảy mặt và dòng chảy ngầm trong đất.
Tại xã Ba Vì, sạt lở xảy ra tại khu vực thôn Yên Sơn và thôn Hợp Nhất. Đất đá từ mái taluy cao hàng chục mét sụt trượt, làm hư hỏng đường bê tông, nhà dân, đe dọa an toàn khu du lịch Ao Vua và các hộ gia đình sinh sống ngay dưới chân núi.
Trước diễn biến nguy hiểm, UBND Thành phố yêu cầu các biện pháp khẩn cấp phải được triển khai ngay, gồm:
Theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết, thiên tai, diễn biến khu vực sạt lở và các vùng lân cận, kịp thời phát hiện các tình huống phát sinh để chủ động phương án đảm bảo an toàn và xử lý, ứng phó theo phương châm "4 tại chỗ"; thực hiện biện pháp gia cố phù hợp để hạn chế cao nhất sự phát triển của các vết nứt, cung sạt.
Thông báo, cắm biển cảnh báo, căng dây, cử lực lượng canh gác, hướng dẫn người dân tuyệt đối không di chuyển qua khu vực sạt lở nguy hiểm. Rà soát, vận động, kiên quyết di dời đối với các trường hợp không đảm bảo an toàn (trường hợp cần thiết, áp dụng phương án cưỡng chế, di dời người dân khỏi khu vực nguy hiểm).
Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân trong khu vực nhận biết dấu hiệu, nguy cơ và các kỹ năng, biện pháp phòng, chống sạt lở. Đối với các hộ dân phải di dời; kịp thời xây dựng, triển khai phương án hỗ trợ đảm bảo đời sống Nhân dân và tái định cư theo quy định của pháp luật.
Huy động mọi nguồn lực để xử lý khẩn cấp sự cố sạt lở, mất an toàn trên địa bàn đảm bảo hiệu quả, tiết kiệm theo quy định hiện hành. Kịp thời thông tin, báo cáo, đề xuất xử lý các khó khăn, vướng mắc và các nội dung vượt khả năng, vượt thẩm quyền.
Giao Ủy ban nhân dân xã Suối Hai và xã Ba Vì áp dụng các biện pháp phi công trình khẩn cấp nêu trên để ứng phó và khắc phục hậu quả nhằm ngăn chặn, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai hoặc sự cố sạt lở gây ra. Căn cứ vào tình hình thực tế, tính chất, mức độ từng vị trí sự cố, nguy cơ sạt lở và nguyên nhân gây ra sạt lở; triển khai biện pháp công trình khẩn cấp ứng phó tình huống khẩn cấp về thiên tai trong trường hợp cần thiết theo đúng thẩm quyền và quy định hiện hành để đảm bảo an toàn tuyệt đối tính mạng, tài sản của người dân trong khu vực sạt lở (đặc biệt lưu ý 03 vị trí tại thôn 1, thôn 6, xóm Xẩm thôn 9 trên địa bàn xã Suối Hai và 02 vị trí tại thôn Yên Sơn, thôn Hợp Nhất trên địa bàn xã Ba Vì). Chịu trách nhiệm trước pháp luật và Ủy ban nhân dân Thành phố về các số liệu báo cáo, kết quả kiểm tra, đánh giá và việc triển khai các biện pháp ứng phó, khắc phục hậu quả trên địa bàn.