Chuyển đổi số dịch vụ công – từ quyết tâm chính trị đến hành động thực tiễn
Chiều ngày 5/9 tại Trung tâm Triển lãm quốc gia (Đông Anh, Hà Nội), Báo Nhân Dân đã tổ chức Tọa đàm “Khát vọng về một Việt Nam hùng cường trong kỷ nguyên số và phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ”. Các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện doanh nghiệp đã cùng thảo luận về những thay đổi quan trọng trong thể chế, trong đó nổi bật là Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Tọa đàm “Khát vọng về một Việt Nam hùng cường trong kỷ nguyên số và phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ” do Báo Nhân dân tổ chức nhân dịp triển lãm 80 năm thành tựu đất nước
Một trong những mục tiêu lớn được đặt ra trong Nghị quyết là đến năm 2030, tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến của người dân và doanh nghiệp đạt trên 80%. Đây là chỉ tiêu mang tính đột phá, khẳng định quyết tâm chính trị trong việc xây dựng một nền hành chính hiện đại, minh bạch, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ.
Thời gian qua, Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội đã trở thành một trong những đơn vị đi đầu trong ứng dụng công nghệ số. Toàn bộ thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của Thành phố đã được công khai, minh bạch trên Cổng Dịch vụ công trực tuyến. Người dân và doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ, thanh toán lệ phí, nhận kết quả trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia, qua bưu chính công ích hoặc tại các Chi nhánh của Trung tâm, không còn bị giới hạn bởi thời gian và địa điểm. Hà Nội cũng đã triển khai hệ thống tra cứu trạng thái hồ sơ trực tuyến 1900.1009 (nhánh 2), chatbot AI và tổng đài hỗ trợ dịch vụ công, đồng thời thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và đào tạo kỹ năng số cho cán bộ, công chức.
Thách thức về nhân lực số và thói quen xã hội
Tuy nhiên, các chuyên gia tại tọa đàm cũng thẳng thắn chỉ ra nhiều nút thắt cần được tháo gỡ để mục tiêu chuyển đổi số thực sự đi vào chiều sâu. GS. TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Đại học, Đại học Bách khoa Hà Nội – cho rằng, hạn chế lớn nhất hiện nay nằm ở nhân lực số. Tỷ lệ lao động Việt Nam có trình độ sau phổ thông còn thấp, trong khi kỹ năng số chưa được phổ cập rộng rãi, đặc biệt là các kỹ năng nền tảng như sử dụng chữ ký số, xác thực tài khoản điện tử hay thao tác trên cổng dịch vụ công. Điều này tạo nên sự chênh lệch trong tiếp cận, nhất là với nhóm người cao tuổi hoặc người dân ở khu vực nông thôn, vốn vẫn quen với cách làm truyền thống “cầm hồ sơ giấy đến nộp trực tiếp”. Sự e ngại, thiếu tự tin khiến tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến chưa cao như kỳ vọng.
GS. TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Đại học, Đại học Bách khoa Hà Nội chia sẻ tại tọa đàm
Từ góc nhìn doanh nghiệp, ông Nguyễn Đạt – Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel – nhấn mạnh rằng chuyển đổi số không chỉ đơn giản là số hóa thủ tục hành chính, mà còn đòi hỏi phải thay đổi toàn bộ quy trình làm việc. Một quy trình số hóa sẽ đặt ra yêu cầu về tính minh bạch, tốc độ xử lý và khả năng phối hợp liên thông dữ liệu giữa các đơn vị.
Ông Nguyễn Đạt – Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel nêu lên thực tế chuyển đổi số tại doanh nghiệp
PGS. TS Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam nêu quan điểm
Các chuyên gia khẳng định, nếu không giải quyết đồng bộ cả hai nút thắt lớn – nhân lực số trong xã hội và thói quen, kỹ năng số trong quy trình xử lý hồ sơ – thì quá trình chuyển đổi số khó có thể bứt phá. Điều này cũng đồng nghĩa với việc mục tiêu 80% người dân, doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến vào năm 2030 sẽ khó đạt được nếu thiếu sự đầu tư mạnh mẽ cho đào tạo, tập huấn và thay đổi tư duy quản lý.
Con đường hướng tới mục tiêu 80% dịch vụ công trực tuyến
Để hiện thực hóa mục tiêu 80% người dân và doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến vào năm 2030, Hà Nội cần tiếp tục tăng cường truyền thông nhằm thay đổi thói quen xã hội, coi việc nộp hồ sơ trực tuyến là lựa chọn ưu tiên. Cùng với đó, đầu tư hạ tầng số hiện đại, bảo đảm an toàn, bảo mật và tốc độ xử lý cao là yêu cầu then chốt. Việc đào tạo nhân lực số quy mô lớn, từ cán bộ công chức đến người dân, phải được coi là nhiệm vụ cấp thiết. Đồng thời, Hà Nội cần đẩy mạnh liên thông dữ liệu quốc gia, tạo nền tảng chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.
Gian trưng bày các sản phẩm công nghệ của Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội tại Triển lãm "80 năm hành trình Độc lập – Tự do – Hạnh phúc"
Sản phẩm công nghệ của Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội nhận được sự quan tâm của du khách tham quan Triển lãm
Như Tổng bí thư Tô Lâm đã nêu trong diễn văn tại Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: "Mục tiêu đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước, Việt Nam là quốc gia hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc". Khát vọng hùng cường ấy không chỉ là mục tiêu chính trị của Đảng và Nhà nước, mà còn là khát vọng chung của cả dân tộc trong kỉ nguyên vươn mình.
Tinh thần từ tọa đàm “Khát vọng về một Việt Nam hùng cường trong kỷ nguyên số và phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ” cũng đã cho thấy quyết tâm mạnh mẽ: chuyển đổi số là con đường tất yếu để hiện thực hóa khát vọng hùng cường. Với sự chủ động của Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội, cùng sự đồng hành của người dân, doanh nghiệp và cộng đồng công nghệ, mục tiêu 80% dịch vụ công trực tuyến không chỉ là con số, mà còn là bước tiến quan trọng đưa nền hành chính Thủ đô trở nên hiện đại, minh bạch, hiệu quả, phục vụ tốt nhất cho người dân trong kỷ nguyên số.